زمین از حجت خالی نمی ماند

{دلایل عقلی امامت و مهدویت - شماره 37}

 

شیخ اشراق درباره وجوب امامت می‌نویسد: «جهان هیچ‌گاه از حکمت و از وجود کسی که دارای حکمت باشد و حجج و بینات خدا نزد او باشد، خالی نبوده است و این چنین کسی خلیفه خداست و تا زمین و آسمان برپاست، چنین خواهد بود... و زمین هرگز از چنین انسانی تهی نخواهد بود... اینکه می‌گویم ریاست با اوست مقصودم حکومت ظاهری او نیست، بلکه گاهی در نهایت پنهانی (غیبت) به سر می‌برد... ریاست جامعه با این انسان است اگر چه نشانی از او در دست نباشد»

بنابراین دلیل عقلی اقتضا می‌کند که هر زمان باید امام و رهبری باشد. محقق طوسی بعد از اثبات اصل امامت و اثبات اینکه امام باید معصوم از گناه و خطا و امامتش منصوب از سوی پیامبر باشد، می‌نویسد: «عصمت و نص پیامبر مختص حضرت علی است»

و بعد به ذکر ادله وجود این دو صفت در امام علی‌ می‌پردازد و در نهایت در اثبات ائمه بعدی می‌گوید: «نقل متواتر دلالت بر امامت یازده امام، بعد از امام علی می‌کند، چون عصمت امام واجب است و غیر اینها معصوم نیستند و تمام کمالات تنها در ائمه جمع است»

بنابراین اصل امامت و اینکه در هر زمان باید امام معصوم باشد تا حجت خداوند بر روی زمین باشد، محتاج دلیل عقلی است، ولی اینکه آیا امام زمان به دنیا آمده و فرزند کیست یا القاب و اسامی ایشان چیست، محتاج دلیل نقلی است و عقل اقتضا می‌کند که از دلیل نقلی استفاده کنیم؛ چون وجود امام مهدی با ادله نقلی متواتر اثبات شده است و متواترات یکی از بدیهیات است.

[حکمةالاشراق، از مجموعه مصنفات شیخ اشراق، ج ١، ص ١١]

 

 

منبع : کانال مهدیاران (Mahdiaran@)

وظایف خلیفه مسلمانان (1)

{دلایل عقلی امامت و مهدویت - شماره 34}

 

از وظایف اصلی خلیفه ‌ی مسلمانان، استمرار اسلام اصیل و تداوم آن است. آیا بدون وجود رهبری الهی و پیامبر گونه، انتظار اسلام اصیل و استقرار و تداوم آن بدون انحراف و لغزش، انتظاری عبث و بیهوده نخواهد بود؟

در اسلام دین وسیله ‌ی تحکیم حکومتها نیست تا هر کسی به هر طریق ممکن به آن برسد و ادعای خلافت و جانشینی رسول خدا، برای اداره ‌ی جامعه ‌ی مسلمانان را داشته باشد و هر روز به طریقی بر مسلمانان حکومت نماید؛ بلکه خلافت و ولایت در اسلام از پیکره و کالبد اصلی آن است و از دیدگاه اسلام ولی، خلیفه و امام در جامعه، پاسبان اصلی تعالیم اساسی و اصول مسلّم اسلام است.

در انواع حکومت‌ها اعم از دیکتاتوری، طبقاتی، دموکراسی محض انسانی و… تمام سلطه‌ها، قدرتها، قانونها و تصمیم سازی آنان با یک یا چند نفر از مردم بوده، طبق قوانین و حدود الهی عمل نمیکنند. اما در اسلام نوع حکومت و اساس آن اعتقادات دینی است.

تمامی دانشمندان و عالمان اسلامی معتقدند: «در حکومت دینی منشأ قدرت و سلطه، خداوند متعال است و حاکمان با واسطه یا بدون واسطه، مشروعیت سلطه‌ی خود را از خداوند متعال أخذ نموده‌اند».

احمد عطیهْ الله: القاموس السیاسی و عبدالوهاب کیالی

[موسوعهْ السیاسهْ، ج۱، ص۱۴۷]

 

 

منبع : کانال مهدیاران (Mahdiaran@)

برهان لزوم ضمانت اجرایی در قانون الهی (3)

{دلایل عقلی امامت و مهدویت - شماره 31}

 

در مرحله سوم: عشق و علاقه و اعتقاد قلبی آنان به ذات اقدس الهی به قدری قوی و محکم باشد که بر جمیع تمایلات و علاقات عادی بشری، غلبه پیدا کنند. به گونه‌ای که هیچ چیزی نتواند مانع اجرای احکام الهی گردد.

در مرحله چهارم: اعتقاد عمیق به صحت و کمال قوانین الهی؛ به گونه‌ای که هیچ گاه تحت تأثیر دیگران و اغوای نا اهلان قرار نگیرد، تا در اجرای احکام الهی دچار تزلزل نشود؛ بنابراین با توجه به اهمیت موارد یاد شده که شرط اصلی در صحت انجام کار و ضمانت اجرایی در عمل به قوانین و شرایع الهی است، کسی جز امام ـ به معنای واقعی آن ـ برخوردار از چنین ویژگی‌هایی نیست تا بتواند همچون انبیاء الهی به رهبری و ولی امر بودن جامعه اقدام نماید.

از این رو علمای مکتب امامیه بدون تعصب و با تحقیق منصفانه به این اندیشه صحیح رسیده و اعتقاد به وجوب وجود امام و ضرورت عقلی آن در جامعه پیدا نموده‌اند. چنین اندیشه‌ای نسبت به امامت که ماندگاری و پایداری دین و معرفت دینی به وجود آن باشد، نه تنها وجود آن در جامعه واجب است، بلکه یکی از مهم‌ترین اصول، ارکان و مقومات جامعه دین مدار و اسلام محور است.

 

 

منبع : کانال مهدیاران (Mahdiaran@)

مبانی نقلی، مبانی عقلی (1)

{دلایل عقلی امامت و مهدویت - شماره 15}

 

مبانی کلامی مهدویت گاهی مبانی نقلی و گاهی مبانی عقلی است... امّا مبانی کلامی عقلانی: می دانید که عقل نمی تواند هیچ وقت فرد مشخصی را برساند. نمی توانیم روی فرد، برهان عقلی اقامه کنیم. یکی از مبانی برهان عقلی این است که نبوت و امامت، یک فیض معنوی است... مسلمانان هم می گویند که این فیض تا وجود پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله باقی است. اهل سنت می گویند که این فیض معنوی که در لباس نبوت و امامت بود، با فوت پیغمبر قطع شد. پس ارتباط بشر با عالَم بالا قطع شد.

اما ما می پرسیم چرا خدا چنین فیضی را به گذشتگان داده، اما به ما و آیندگان نداده است؟ مگر ما از آن ها کمتر هستیم شیعه امامیه این مشکل را حل کرده است و آن این که این ارتباط به صورت نبوت نیست که رسالت، تکالیف و دین جدیدی باشد؛ بلکه فیض الهی به واسطه انسان کاملی برقرار است و از طریق این انسان کامل به بشر می رسد. امروزه آن واسطه، حضرت حجّت عجل الله فرجه است. این برهان را علامه طباطبایی برای پروفسور کربُن بیان داشته است.

 

 

منبع : کانال مهدیاران (Mahdiaran@)

برهان مظهر جامع (2)

{دلایل عقلی امامت و مهدویت - شماره 14}

 

ادامه شرح علامه حلی درباره کلام خواجه نصیر الدین طوسی جهت تبیین ضرورت های وجود امام:

...اگر چه انسان با نیروی عقل بسیاری از حقایق از اصول و فروع دین را درک می کند، ولی گاهی در اعماق وجودش وسوسه ها و تزلزل هایی وجود دارد که مانع از اعتماد بر آن و انجام آنها می گردد، اما هنگامی که این احکام عقلی با بیان پیشوای الاهی تقویت گردد، هر گونه تزلزل و شک و دو دلی زدوده خواهد شد و انسان با قوت قلب به سوی یافته های عقلی خود خواهد رفت.

۲- بسیاری از امور وجود دارد که عقل، حسن و قبح آن را درک نمی کند و باید دست به دامان پیشوایان الاهی گردد، تا بتواند خوبی و بدی آنها را دریابد.

 

 

منبع : کانال مهدیاران (Mahdiaran@)

برهان مظهر جامع (1)

{دلایل عقلی امامت و مهدویت - شماره 13}

 

ذات خداوند در مسیر ظهور صفات قابل درک برای اجرای احکام که بین آن ها انسجام وجود دارد در نهایت به وجود و مدیریت خداوند باز می گردد و خداوند شامل تمام صفات و اسماء می باشد.

علامه حلی رحمة الله علیه در توضیح کلام خواجه نصیرالدین طوسی به بعضی از این ضرورت های وجود امام اشاره کرده و می فرماید:

برای بروز و ظهور این اسماء و جلوه ای از تفصیل و شرح آن ها وجود پیامبر ضروری است تا شناخت عقلی بشر از طریق بیان پیغمبر تقویت شود لذا پیغمبر شرح دهنده و توضیح دهنده ی اسماء و صفات الهی است که در مقام امامت به اوج خود می رسد که تمام آن ها در زیارت جامعه کبیره اشاره شده است.

[با کمی تغییر و شرح]

 

 

منبع : کانال مهدیاران (Mahdiaran@)

دلیل استقرائی امامت و مهدویت

{دلایل عقلی امامت و مهدویت - شماره 12}

 

روش استقرائی بیانگر این امر است که از واقعیتهای جزئی و انفرادی می‌توان به واقعیتهای کلی دست یافت. مسیر حرکت در روش استقرائی از جزء به کل رسیدن است. به عبارت دیگر با مشاهده آنچه که برای جزء معین وجود دارد نتیجه بگیریم که برای همه کل (که جزء در آن قرار می‌گیرد) نیز وجود دارد.

یکی از دلائل اثبات لزوم و استمرار وجود امام، دلیل استقرائی است:

همه انبیا از حضرت آدم علیه السلام تا حضرت خاتم صلی الله علیه و آله، پس از خودشان اوصیاء و جانشینان منصوب و مخصوص داشته اند؛ پس چرا این شیوه در عصر پیامبر خاتم صلوات الله علیه، جاری نباشد؟!

[علی بن بابویه، الامامه والتبصره، باب الوصیّة من لدن ادم ع، ص۲۱و۲۳]

 

 

منبع : کانال مهدیاران (Mahdiaran@)

برهان هدفمندی برای اثبات وجود امام

{دلایل عقلی امامت و مهدویت - شماره 11}

 

یکی دیگر از دلایل عقلی اثبات وجود امام، برهان هدفمندی است.

انسان مرکب از جسم و روح است و روحش مانند جسمش در تکامل است. لازمه رسیدن به تکامل، وجود یک راهنماست، که او را کمک نماید. اگر چه عقل وظیفه راهنمایی انسان را دارد ولی به خاطر محصور بودن به عالم جسمانیت و وجود دشمنانی چون هوا و هوس و تمایلات حیوانی، باید راهنمای دیگری هم باشد تا به کمک عقل بشتابد.

این راهنما در عصر رسالت، پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله است؛ به یقین پس از ایشان نیز راهنمایانی وجود خواهند داشت؛ چرا که نسل انسانها ادامه دارد و اگر راه، برنامه و راهنمای الهی نباشد، خلقت انسانها بیهوده خواهد بود. و خطر تحریف دین و وجود گروهای مُعاند هم این ضرورت را تاکید میکند.

[علامه حلی، کشف المراد، ص324 و امینی مسائل کلی امامت ص 111-136]

 

 

منبع : کانال مهدیاران (Mahdiaran@)

دلیل جامعه شناختی اثبات لزوم امام

{دلایل عقلی امامت و مهدویت - شماره 10}

 

یکی از دلائل عقلی اثبات لزوم و استمرار وجود امام، دلیل جامعه شناختی با نگاه زمینی است.

جامعه و انسانها جهت رسیدن به سعادت و کمال، نیازمند قانون صحیح و حاکم مقبول اند. پس، باید امامی باشد تا این نقش را به سامان برساند. امامی که در چهره یک حاکم سیاسی باشد. فلاسفه نیز برای اثبات لزوم بعثت، همین راه را انتخاب کرده اند.

[علامه حلی، کشف المراد، ص324؛ امینی، مسائل کلی امامت، ص 111-136]

 

 

منبع : کانال مهدیاران (Mahdiaran@)

یادتونه میگفتیم اول مرغ بوده یا تخم مرغ؟

{دلایل عقلی امامت و مهدویت - شماره 9}

 

در یکی از پیامهای قبل گفتیم: در نظام طبیعت و آفرینش، اگر موجودی زندگی میکند حتماً کاملتر و شریف ترش قبلاً به وجود آمده است.

شاید با استفاده از همین مطلب بشود پاسخ آن سوال معروف را داد که «اول مرغ بوده یا تخم مرغ؟» بله، ابتدا اولین نوع کامل آن (یعنی مرغ) را خداوند ایجاد کرده، بعد تولید تخم و تکثیر، توسط همان نوع کامل محقق شده؛ به عبارتی دیگر: نوع کامل بین حیوان و نطفه، «حیوان» است.

آنچه در هستی ذاتاً سبقت گرفته و با دست قدرت پروردگار ایجاد شده، همان نوع کامل و شریف تر آفرینش بوده؛ این مساله در بین اشرف موجودات (یعنی انسانها) هم جریان دارد. به همین دلیل میشود اثبات کرد: حتماً قبل از ما انسانهای عادی، انسان کاملی(حجت خدا) به وجود آمده است.

[برگرفته از کتاب اَدِلّه ی عقلی امامت و مهدویت؛ رحیم لطیفی]

 

 

منبع : کانال مهدیاران (Mahdiaran@)