انسانِ کامل (٢)

{دلایل عقلی امامت و مهدویت - شماره 40}

 

این انسانِ کامل برای انسان «امام» است. هر کسی، شخصی را انسانِ کامل می‌داند و از او پیروی می‌کند. لذا «امامت» مسئله‌ای همگانی است و اختصاص به مسلمانان یا شیعیان ندارد. بلکه همه امام دارند.

مباحثی مانند: الگو قرار دادن، پیروی کردن، تبعیت نمودن، مُد و... نیز از همین گرایش فطری سرچشمه می‌گیرد. پس هر کسی برای خود امامی بر می‌گزیند و هیچ کس در دنیا بی‌امام نیست و همین خود بهترین دلیل بر وجود امامی واقعی و حقیقی است که برخی مصداق بیرونی و واقعی آن را درست می‌شناسند و تبعیت می‌کنند و برخی دیگر امام باطل را به جای او می‌گذارند. از این رو خداوند نیز در قرآن می‌فرماید: در آخرت همه‌ی انسان‌ها را با امامشان محشور می‌کند.

پس عشق واقعی انسان به «انسانِ کامل» و گرایشش به او و اطاعت و تبعیت و تقلید از او، خود بهترین دلیل است که «انسانِ کامل» در هر عصری وجود دارد. این «انسانِ کامل» همان «امام زمان» است، هر چند که برخی دیگران را انسانِ کامل می‌دانند و آنان را امام خود بر می‌گزینند و برخی نیز فرعون های زمان خود را انسانِ کامل می‌خوانند و بقیه را به اطاعت و تبعیت خود دعوت می‌کنند.

[فصلنامه انتظار، خاتمیت امامت و مهدویت]

 

 

منبع : کانال مهدیاران (Mahdiaran@)

انسانِ کامل (١)

{دلایل عقلی امامت و مهدویت - شماره 39}

 

در فلسفه (کار عقل) قانون تثبیت شده‌ای وجود دارد تحت عنوان (به قول حضرت امام خمینی): «عشق واقعی و عاشق واقعی، دلیل بر وجود معشوق واقعی است». این یک اصل لایتغیر و اثبات شده است.

بدین معنا که اگر عاشق واقعی «یک انسان واقعی که عشقی دارد، نه یک انسان یا موجود خیالی»، عشقی واقعی «نه یک هوس یا خیال، بلکه عشق» داشته باشد، معلوم است که معشوق واقعی نیز حتماً وجود دارد. به عنوان مثال اگر انسان هست و این انسان عاشق علم، زیبایی، قدرت، حیات، سلامت... و سایر کمالات هست، معلوم می‌شود که این کمالات وجود دارند که او عاشق آنها شده است.

همه‌ی تلاش‌های آدمیان – چه انسان خوب و چه انسان بد و چه تلاش مفید و چه تلاش مضر – برای این است که انسان عاشق کمال است و می‌خواهد انسان کاملی باشد و اگر انسانی خطا می‌کند نیز، به این دلیل است که مصداق کمال را خطا یافته است.

این عشق همگانی و واقعی انسان به کمال، همان عشق به انسانِ کامل است. پس شکی نیست که انسانِ کامل وجود دارد که بشر عاشق اوست. اگر چه مصداق آن را نشناسد و یا در انتخاب مصداق انسانِ کامل خطا کند. اما اصل تغییر ندارد.

[فصلنامه انتظار، خاتمیت امامت و مهدویت]

 

 

منبع : کانال مهدیاران (Mahdiaran@)

اینجا تقلید جایز نیست!

{دلایل عقلی امامت و مهدویت - شماره 38}

 

مبحث امامت،‌ چیزی جدای از «عقل» نیست. لذا کلیه‌ی دلایل دینی، حتماً عقلی هم هست و کلیه‌ی دلایل عقلی اگر صحیح باشند، حتماً عین دین هستند و اساساً حق و باطل، هستی و نیستی، ضعف و کمال و... با عقل شناخته می‌شوند. پس، بدیهی است وقتی اسلام بر اساس فرامین الهی می‌فرماید: «اصول دین تحقیقی است و در اصول تقلید جایز نیست»، یعنی باید برای آدمی با استدلال عقلی به اثبات رسد.

اصول اعتقادی نه تنها یک خط «صراط» ممتد است و انقطاع ندارد، بلکه هر نمودی از آن مظهر نمود قبل است. لذا مبحث «امامت» با تعریفی که تشیع از آن می‌دهد، پس از نبوت و توحید مطرح می‌گردد. پس طرح و اثبات آن بدون باور به «الله»، معنا و مفهوم و جایگاهی ندارد.

مثل این می‌ماند که کسی خدا را قبول نداشته باشد و دلیل برای وحی بخواهد و یا خدا و وحی را قبول نداشته باشد و دلیل بر اثبات نبوت بخواهد و یا هیچ کدام را قبول نداشته باشد و دلیل برای اثبات امامت و معاد بخواهد!

اما در عین حال، همان طور که بیان شد، کلیه‌ی اصول اعتقادی اسلام، بر اساس خلقت و فطرت است و همه قابل اثبات عقلی است، وگرنه اعتقاد بدون دلیل عقلی، چیزی جز تقلید کور، خرافه یا عادت و سنت بومی نخواهد بود و قطعاً فایده‌ای نیز نخواهد داشت.

[فصلنامه انتظار، خاتمیت امامت و مهدویت]

 

 

منبع : کانال مهدیاران (Mahdiaran@)

زمین از حجت خالی نمی ماند

{دلایل عقلی امامت و مهدویت - شماره 37}

 

شیخ اشراق درباره وجوب امامت می‌نویسد: «جهان هیچ‌گاه از حکمت و از وجود کسی که دارای حکمت باشد و حجج و بینات خدا نزد او باشد، خالی نبوده است و این چنین کسی خلیفه خداست و تا زمین و آسمان برپاست، چنین خواهد بود... و زمین هرگز از چنین انسانی تهی نخواهد بود... اینکه می‌گویم ریاست با اوست مقصودم حکومت ظاهری او نیست، بلکه گاهی در نهایت پنهانی (غیبت) به سر می‌برد... ریاست جامعه با این انسان است اگر چه نشانی از او در دست نباشد»

بنابراین دلیل عقلی اقتضا می‌کند که هر زمان باید امام و رهبری باشد. محقق طوسی بعد از اثبات اصل امامت و اثبات اینکه امام باید معصوم از گناه و خطا و امامتش منصوب از سوی پیامبر باشد، می‌نویسد: «عصمت و نص پیامبر مختص حضرت علی است»

و بعد به ذکر ادله وجود این دو صفت در امام علی‌ می‌پردازد و در نهایت در اثبات ائمه بعدی می‌گوید: «نقل متواتر دلالت بر امامت یازده امام، بعد از امام علی می‌کند، چون عصمت امام واجب است و غیر اینها معصوم نیستند و تمام کمالات تنها در ائمه جمع است»

بنابراین اصل امامت و اینکه در هر زمان باید امام معصوم باشد تا حجت خداوند بر روی زمین باشد، محتاج دلیل عقلی است، ولی اینکه آیا امام زمان به دنیا آمده و فرزند کیست یا القاب و اسامی ایشان چیست، محتاج دلیل نقلی است و عقل اقتضا می‌کند که از دلیل نقلی استفاده کنیم؛ چون وجود امام مهدی با ادله نقلی متواتر اثبات شده است و متواترات یکی از بدیهیات است.

[حکمةالاشراق، از مجموعه مصنفات شیخ اشراق، ج ١، ص ١١]

 

 

منبع : کانال مهدیاران (Mahdiaran@)

چه کسی میتواند...؟

{دلایل عقلی امامت و مهدویت - شماره 36}

 

بنابراین حکومت، زمانی اسلامی است که امام و رهبر آن، طبق آنچه خداوند نازل کرده عمل نماید، عدالت را به پا دارد، حق را گسترش دهد و نابود کننده باطل باشد.

عبدالله بن عباس می‌گوید: در محل «ربذه» به حضور امام علی رسیدم؛ امام کفشش را پینه می‌زد. فرمود: این پای افزار چند می‌ارزد؟ گفتم: ارزشی ندارد، گفت: با همین وضع چه مقدار می ارزد؟ گفتم: از یک درهم کمتر، گفت به خدا سوگند، این دو لنگه کفش کهنه را از حکومت بر شما بیشتر دوست می‌دارم، مگر بدین دل خوشم که حقی را به پا دارم و یا باطلی را نابود سازم… آنگاه به سوی مردم ایستاد و فرمود: روش من امروز نیز بر طبق دستور پیامبر، انجام می‌گیرد. به خدا سوگند پرده‌ی سیاه باطل را می‌درم تا آفتاب حق را آشکار سازم.

بنابراین چه کسی می‌تواند عادلی دادگستر، عالمی دارای بینش و علم الهی، مجاهدی فی سبیل الله و میزان و معیار او در حکومت و رهبری مادی و معنوی جامعه‌، قانون اسلام بوده و طبق دستور خدا و رسول، رهبری جامعه را عهده ‌دار باشد؟ صد البته ناگفته پیداست که به حکم عقل تنها وجود مقدس امام معصوم است که می‌تواند بدون کمترین انحراف و لغزش امامت و رهبری امت اسلام را بر عهده گرفته، خلیفه و جانشین حقیقی خدا و رسول گردد…

 

 

منبع : کانال مهدیاران (Mahdiaran@)

وظایف خلیفه مسلمانان (2)

{دلایل عقلی امامت و مهدویت - شماره 35}

 

در حکومت اسلامی، امام مأمور است تا طبق قوانین و حدود الاهی عمل کند و مبنای حکم او عدالت الهی باشد. خداوند به پیامبرش می‌فرماید: «حکم کن به چیزی که خداوند نازل کرده است». آیا حاکمان اسلامی در دوران خلفا همه، خود را در برابر قانون الهی و احکام اسلامی مسئول و موظف می‌دیدند و به قوانین ثابت الهی عمل میکردند؟

در زمان خلافت عثمان کار از داد خواهی به عصیان کشید؛ مسلمانان و اکثر اصحاب پیامبر که سرخورده و ناراضی از بی‌عدالتی حاکم، جان بر لبشان رسیده بود، دست از جان شسته، چهل شبانه روز خانه‌ی وی را محاصره کردند، او را کشتند و…

اساس حکومت در اسلام بر مبنای علم الهی، تقوا و معنویت، ایثار جان و مال در راه خدا و حکم بر مبنای قرآن و سنت رسول خداست. میزان و معیار در انتخاب حاکم اسلامی، قانون اسلام از جمله کلام خدا و رسول اوست؛در غیر این صورت «و هر کس طبق آنچه خداوند نازل کرده حکم نکند، پس آنان همان کافرانند».

 

 

منبع : کانال مهدیاران (Mahdiaran@)

وظایف خلیفه مسلمانان (1)

{دلایل عقلی امامت و مهدویت - شماره 34}

 

از وظایف اصلی خلیفه ‌ی مسلمانان، استمرار اسلام اصیل و تداوم آن است. آیا بدون وجود رهبری الهی و پیامبر گونه، انتظار اسلام اصیل و استقرار و تداوم آن بدون انحراف و لغزش، انتظاری عبث و بیهوده نخواهد بود؟

در اسلام دین وسیله ‌ی تحکیم حکومتها نیست تا هر کسی به هر طریق ممکن به آن برسد و ادعای خلافت و جانشینی رسول خدا، برای اداره ‌ی جامعه ‌ی مسلمانان را داشته باشد و هر روز به طریقی بر مسلمانان حکومت نماید؛ بلکه خلافت و ولایت در اسلام از پیکره و کالبد اصلی آن است و از دیدگاه اسلام ولی، خلیفه و امام در جامعه، پاسبان اصلی تعالیم اساسی و اصول مسلّم اسلام است.

در انواع حکومت‌ها اعم از دیکتاتوری، طبقاتی، دموکراسی محض انسانی و… تمام سلطه‌ها، قدرتها، قانونها و تصمیم سازی آنان با یک یا چند نفر از مردم بوده، طبق قوانین و حدود الهی عمل نمیکنند. اما در اسلام نوع حکومت و اساس آن اعتقادات دینی است.

تمامی دانشمندان و عالمان اسلامی معتقدند: «در حکومت دینی منشأ قدرت و سلطه، خداوند متعال است و حاکمان با واسطه یا بدون واسطه، مشروعیت سلطه‌ی خود را از خداوند متعال أخذ نموده‌اند».

احمد عطیهْ الله: القاموس السیاسی و عبدالوهاب کیالی

[موسوعهْ السیاسهْ، ج۱، ص۱۴۷]

 

 

منبع : کانال مهدیاران (Mahdiaran@)

حاکمیت منصب مخصوص امامت و ولایت

{دلایل عقلی امامت و مهدویت - شماره 33}

 

 آیا خلافت بر مسلمانان قاعده‌‌ای دارد؟ آیا طبق قانون و روش اسلام، باید خلیفه‌ی مسلمانان را انتخاب نمود یا اینکه با هر شیوه‌ای امکان‌پذیر است؟

ضرورت وجود خلافت و جانشینی رسول خدا، برای گسترش و استمرار اسلام بر احدی پوشیده نیست. دین اسلام اعم از محتوای درونی و تحقق خارجی، مرز مشترک دنیا و آخرت، برای رساندن انسانها به مطلوب‌ها و رستگاری جاودان است. رابطه‌ی خلافت و دیانت مانند رابطه‌ی مقدمه و ذی‌المقدمه، رابطه‌ای وثیق و منطقی است.

این ارتباط در صورتی مشروع است که از قرآن و سنت پیامبر اکرم، سرچشمه گرفته، سعادت انسانها را به ارمغان آورد؛ در غیر این صورت خلافت مسلمانان در اندک زمانی گرفتار دنیا طلبی، غفلت زدگی، تفرقه، استبداد و… خواهد شد. جامعیت و کمال اسلام ویژگی منحصر به فردی است که قادر به پاسخ‌گویی تمام نیازها و برنامه‌های جوامع بشری است.

این جامعیت، در حوزه‌ی هدایت انسانها، نیازمند وجود رهبری خدا محور است که همچون پیامبر عظیم الشأن اسلام، یا جانشین واقعی آن بتواند جامعه‌ی آرمانی، قانون‌مند، عدالت گستر و امور دنیا و آخرت امت اسلام را هدایت و رهبری نماید.

 

 

منبع : کانال مهدیاران (Mahdiaran@)

احساس نیاز به امام و راهنما

{دلایل عقلی امامت و مهدویت - شماره 32}

 

نیاز مبرم به وجود چنین امامی (که در قبل گفته شد) را عقول سالم، ضرورتی انکار ناپذیر می‌دانند؛ چنانکه بزرگان علمای شیعه در منابع و کتب معتبرشان به صورت منطقی و استدلالی بر آن تأکید نموده‌اند. در اینجا بنا به ضرورت اختصار، برخی را مورد اشاره قرار می‌دهیم :

شیخ مفید در کتاب «اوائل المقالات»، ص ۷؛

شیخ طوسی در کتاب «تهذیب الاحکام»، ج ۱، ص ۳۳۵؛

شیخ صدوق در «الهدایهًْ»، ص ۲۷؛

مقدس اردبیلی در کتاب «الحاشیه علی الاهیات»، ص ۱۷۸؛

ملا محمد مهدی نراقی در کتاب «انیس الموحدین»، ص ۱۳۷؛

محمد حسن نجفی در «جواهر الکلام»، ج ۶، ص۵۶؛

شیخ مرتضی انصاری، حکیم سبزواری، محمد رضا مظفر و…

همگی نه تنها بر ضرورت وجود و ولایت امام در جامعه تأکید نموده‌اند بلکه این وجود ولایت امام را واجب و حتی جزء اصول دین و مقومات دین برشمرده‌اند.

 

 

منبع : کانال مهدیاران (Mahdiaran@)

برهان لزوم ضمانت اجرایی در قانون الهی (3)

{دلایل عقلی امامت و مهدویت - شماره 31}

 

در مرحله سوم: عشق و علاقه و اعتقاد قلبی آنان به ذات اقدس الهی به قدری قوی و محکم باشد که بر جمیع تمایلات و علاقات عادی بشری، غلبه پیدا کنند. به گونه‌ای که هیچ چیزی نتواند مانع اجرای احکام الهی گردد.

در مرحله چهارم: اعتقاد عمیق به صحت و کمال قوانین الهی؛ به گونه‌ای که هیچ گاه تحت تأثیر دیگران و اغوای نا اهلان قرار نگیرد، تا در اجرای احکام الهی دچار تزلزل نشود؛ بنابراین با توجه به اهمیت موارد یاد شده که شرط اصلی در صحت انجام کار و ضمانت اجرایی در عمل به قوانین و شرایع الهی است، کسی جز امام ـ به معنای واقعی آن ـ برخوردار از چنین ویژگی‌هایی نیست تا بتواند همچون انبیاء الهی به رهبری و ولی امر بودن جامعه اقدام نماید.

از این رو علمای مکتب امامیه بدون تعصب و با تحقیق منصفانه به این اندیشه صحیح رسیده و اعتقاد به وجوب وجود امام و ضرورت عقلی آن در جامعه پیدا نموده‌اند. چنین اندیشه‌ای نسبت به امامت که ماندگاری و پایداری دین و معرفت دینی به وجود آن باشد، نه تنها وجود آن در جامعه واجب است، بلکه یکی از مهم‌ترین اصول، ارکان و مقومات جامعه دین مدار و اسلام محور است.

 

 

منبع : کانال مهدیاران (Mahdiaran@)