{مهدویت و ولایت فقیه - شماره 7}

 

ولایت فقیه سابقه‌ای بسیار قدیمی دارد. تاریخچۀ ولایت فقیه به زمان حضور ائمه برمی‌گردد؛ یعنی از زمانی که بعضی از شاگردان برجستۀ ائمه به وکالت و نمایندگی ایشان منصوب و به مناطق دوردست فرستاده می‌شدند.

در زمان غیبت صغری مسئلۀ نیابتِ برخی از علمای بزرگ دین از طرف ائمه و معصومین پُررنگ‌تر شد و سرپرستی امور شیعیان در طول زمان حدوداً هفتاد سالۀ غیبت صغری، به‌طور کلی بر عهدۀ چهار تَن از نوّاب خاص امام زمان قرار گرفت.

با آغاز غیبت کبری، فقها و عالمان دین جایگاهی بالاتر از قبل پیدا کردند و به‌عنوان نوّاب عامِ امام زمان، علاوه‌بر پاسخگویی به سؤالات و دریافت و صرف وجوهات در جای خودش، در صورت امکان به قضاوت و اجرای حدود (مجازات اسلامی) هم می‌پرداختند.

با این حال عده‌ای این نظریه را مسئله‌ای جدید می‌دانند که برای اولین بار توسط مرحوم ملااحمد نراقی مطرح شده است. هرچند با مرور نظریات علمای گذشته به این نتیجه می‌رسیم که تقریباً همۀ‌ بزرگان‌ فقه‌ شیعه همچون شیخ مفید، محقق حلّی و... در این‌ باب‌ مباحثی‌ را مطرح‌ کرده‌اند؛ بنابراین، ولایت فقیه از ابتدا در صحنۀ عمل و زندگی روزمرۀ شیعیان، مطرح بوده و فقها نیز آن را امری واضح و بدیهی می‌دانستند.*۱

[۱. اندیشۀ حکومت اسلامی، ص ۱۶۹؛ نظام سیاسی در اسلام، بخش سوم، فصل اول.]

 

7ae

 

منبع : کانال مهدیاران (Mahdiaran@)