{از تولد تا امروز - شماره 21}
خطاب به بچه‌ها گفتم: «خب حالا که نواب اربعه رو شناختیم، باید کمی هم درمورد جزئیات صحبت کنیم؛ مثلاً راه‌های ارتباط نواب و شیعیان. ببینید شیعیان با دو روش با نواب اربعه ارتباط داشتند: ارتباط غیرمستقیم و با‌واسطه و ارتباط مستقیم یعنی بی‌واسطه.
ارتباط غیرمستقیم و با‌واسطه رو میشه یک اصل در سازمان سفارت و وکالت دونست. طبیعتاً بخاطر اوضاع جامعه و ظلم حاکمان عباسی، سازمان نمی‌تونست آشکارا و آزادانه فعالیت کنه. پس باید برای ارتباط با مردم از راه‌های مخفی استفاده می‌کرد.
به همین علت، ارتباط شیعیان با نواب به خصوص در آغاز فعالیت نواب اربعه عموماً از نوع ارتباطِ با‌واسطه بود چون قرار بود نایبانِ ناشناس و نام اونا مخفی بمونه تا توسط عوامل و جاسوسان حاکمِ زمان شناسایی نشن. ولی کم‌کم بعضی از شیعیان به صورت پنهانی نام و نشان نایبان رو از وکلا و خواص شیعه گرفتند و تونستند گاهی با اونا مستقیماً تماس بگیرن»
علی گفت: «رابطهٔ مستقیم با نایبان از چه زمانی شروع شد؟» پاسخ دادم: «از زمان سفارت نایب دوم شروع شد و تا پایان نیابت آخرین نایب ادامه داشت»
منبع : کانال مهدیاران (Mahdiaran@)
